1 AĞUSTOS GENELGESİ’NİN 1. YILDÖNÜMÜ

1 AĞUSTOS GENELGESİ’NİN 1.YILDÖNÜMÜ İLE ESKİŞEHİR ÖZEL TİP CEZAEVİNDEKİ AÇLIK GREVİNE İLİŞKİN İNSAN HAKLARI DERNEĞİ GENEL SEKRETERİ AKIN BİRDAL'IN BASIN TOPLANTISI

Bugün, cezaevlerindeki sınırlı hakları daha da gerileten ve bir dönemin anlayışına meşruiyet kazandırmak isteyen 1 Ağustos Genelgesi birinci yılını tamamlamaktadır.

Geçen yıl, Adalet Bakanlığı'nca 1 Ağustos Genelgesi adı altında yayınlanan ve Eylül ayında da uygulamaya konulan genelgenin doğurduğu sonuçlar herkesin belleğindedir. Günlerce açlık grevleri sürdü. Geride sağlığını yitiren yüzlerce tutuklu ve hükümlü bıraktı. Binlerce aile umarsız kaldı. Duyarlı demokrat kamuoyu içerdekilere ve yakınlarına destek olmaya çalıştı. Destek verenlerden onlarca kişi gözetim altına alındı, dövüldü ve işkence gördü.

İHD İzmit Şubemiz valilikçe faaliyetten men edildi. Demokratik kuruluşlarca oluşturulan ortak platform mecliste grubu bulunan parti genel başkanlarını ziyaret etti, ilgi ve destek istedi. Sonuçta günlerce kamuoyunun gündeminde kalan 1 Ağustos Genelgesi Adalet Bakanı'nın sözlü bildirimi ile uygulamadan çekildi ve açlık grevleri sona erdi.

Ne yazık ki, 1 Ağustos Genelgesi'nin kaldırılmamış, yeni bir tüzük hazırlanmamış ve cezaevleri yönetimlerinin keyfi uygulamalarına bırakılmış olması cezaevleri sorununu yeniden gündeme getirdi. Tünel kazma gerekçeleri de cezaevlerindeki sınırlı hakların yeniden yok edilmesine neden oldu. Bilindiği gibi yeniden açlık grevleri başladı.

1 Ağustos Genelgesi'nin 1.Yıldönümündeki Tablo şudur.

• Eskişehir Özel Tip Cezaevinde 280 tutuklu ve hükümlünün açlık grevi bugün 34.gününe girdi.
• Kimileri ölümle karşı karşıyadır.
• Yakınlarından 13 kişi İHD Ankara Şubemizde açlık grevini sürdürmektedir ve 14.gününe girmiştir.
• Şu anda Ceyhan, Ergani ve Çanakkale cezaevlerinde tutuklu ve hükümlüler Eskişehir'deki açlık grevini, süresiz açlık grevi ile destekliyorlar.
• Nazilli, Malatya, Diyarbakır, Sağmalcılar, Bursa, Amasya ve Gaziantep cezaevlerinde 2-3 günlük destek grevleri yapıldı.
• Adana İHD Şubemizde Ceyhan ve Adana'dan 34 aile 4 gündür, Samsun'da da 6 aile açlık grevini sürdürüyor.
• Açlık grevlerine ilgi gösteren ve sorunlarını kamuoyuna duyurmaya çalışan ailelere destek veren İHD Eskişehir ve Samsun şubelerimizin kapılarına valiliklerce mühür takıldı.
• İHD Ankara Şubemiz üç kez polisçe basılıp kimlik kontrolü yapıldı, 10 kişi dernek çıkışında gözetim altına alındı. Eğit-Der Ankara Şube Başkanı Erol Savumlu'nun da içinde bulunduğu 5 kişi 6 gündür gözetim altında tutulmakta ve İHD Ankara Şubemiz polis denetiminde bulundurulmaktadır.
• Adalet Bakanı Oltan Sungurlu soruna önyargılı yaklaşmakta, iktidarsa duyarsız kalmaktadır.

Değerli Basın Temsilcileri,

Cezaevlerindeki durum vahimdir. Tutuklu ve hükümlüler, bir yandan insanlık onurlarını korumaya çalışırken, bir yandan da insan olmaktan ve bunun kazandırdığı haklardan yararlanmak istemektedirler. Bu denli insani bir beklentinin karşılığı ölüme terk edilemez. Tutuklu ve hükümlülerin de, hangi koşulda olursa olsun yararlanabileceği haklar ve özgürlükler BM ve AK'nce belirlenmiştir. İstenilen, belirlenmiş ve Türkiye tarafından da benimsenmiş olan haklardır. Bunun dışındaki Bakanlıkça yapılan açıklamalar, kasıtlı çarpıtmadır, demagojidir. Adalet Bakanlığı yaptığı açıklamalarda cezaevlerindeki siyasi tutukluların sayısını 3 bin olarak bildirmektedir. Adalet Bakanı sadece E ve Özel Tip cezaevlerinde yatanları hesaba katmakta, kapalı ve askeri cezaevlerindekileri bu sayının dışında bırakmaktadır.

Cezaevlerindeki açlık grevlerine neden olan koşulların ve uygulamaların giderilmesi öncelikle Adalet Bakanının, sonra da iktidarın sorunudur. Adalet Bakanı Sungurlu, üzülüyorum ama elimden birşey gelmiyor, diyor. Sorunun çözümü Adalet Bakanının elinde ve yetkisinde değilse kimdedir? Adalet Bakanı, bu sorun beni aşıyor diyorsa, yetkili güç nedir onu açıklamalı ve İSTİFA ETMELİDİR. Biz de, kamuoyu da, böylece ölüme karşı duyarsızlığın adresini bilmiş oluruz. Aksi taktirde biz bu adresi Adalet Bakanlığı olarak biliyor ve 1 Ağustos Genelgesinin kaldırılmasını ve uluslararası standartların uygulanmasına ilişkin, başlattığımız imza çağrımız için toplanan 10 bin imzayı bugün Adalet Bakanlığına götürüyoruz. Umarız 10 bin imza Adalet Bakanının ne yapması gerektiği konusundaki "umarsızlığına" dayanak oluşturur.

Bilindiği gibi daha önce de, 12 Eylül döneminin sonuçlarının giderilmesi Ayrımsız bir Genel Af ve Ölüm Cezasının kaldırılması için 150 bin imzayı T.B.M.M. Başkanlığına sunmuştuk. Nevar ki bu başvurumuza ilişkin bugüne değin bir işlem yapılmadı.

Bir kez daha tüm demokrasi güçlerine ve insan hakları savunucularına sesleniyoruz.

Eskişehir Özel Tip Cezaevindeki 280 insanın "İnsanca Yaşama çığlıklarına" kulak verelim. Yakınlarının ilgi ve destek isteyen sesine ses katalım. 1 Ağustos Genelgesinin geri çekilmesi, yeni bir cezaevleri tüzüğünün hazırlanması ve cezaevleri koşullarının uluslararası standartlara göre düzenlenmesi istek ve çabalarına katılalım. Ayrımsız bir Genel Af mücadelemizi hep birlikte yükseltelim.

Yaşama Hakkına sahip çıkalım.

İlgi ve desteğinizi bekliyoruz. Saygılarımızla.

1 Ağustos 1989