Türkiye Cezaevlerinde 12 Eylül 2012 Günü Başlayan Süresiz ve Dönüşümsüz Açlık Grevi Yapan Mahpuslara Destek Vermek Amacıyla, 23 Ekim-6 Kasım 2012 Tarihleri Arasında Yapılan Toplantı ve Gösterilerde Yaşanan Hak İhlalleri
9 Kasım 2012
Giriş
12 Eylül 2012 gününden itibaren süresiz ve dönüşümsüz açlık grevi yapan mahpuslara destek vermek ve taleplerini kamuoyuyla paylaşmak amacıyla hemen hemen her gün çok sayıda toplantı ve gösteri yapılmaktadır. Siyasal iktidar mahpusların meşru ve haklı taleplerini değerlendirip çözüm üretmesi gerekirken, bu konuyu kamuoyu gündeminde tutmak isteyen göstericilere sık sık müdahale etmekte ve ağır bir insan hakları ihlali tablosunun oluşmasına sebep olmaktadır. Siyasal iktidarın bu otoriter tutumu sorunların daha da büyümesine sebep olmaktadır.
İHD, bu konuyla ilgili sadece 23 Ekim ile 6 Kasım tarihleri arasında yaşanan toplantı ve gösteri hakkı ihlali hakkında özel bir rapor hazırlamış ve kamuoyunun bilgisine sunmuştur.
İnsan Hakları İhlalleri
|
Müdahale Edilen Toplantı ve Gösteriler |
Yasaklanan Toplantı ve Gösteriler |
Gözaltılar |
Tutuklamalar |
Yaralanmalar |
|
46 |
5 |
617 |
69 |
84 |
23 Ekim 2012’de, İstanbul’un Esenyurt İlçesi’nden Silivri (İstanbul) Ceza İnfaz Kurumu’na ve Tekirdağ F Tipi Cezaevi’ne doğru yürüyüş yapmak isteyen gruba biber gazlarıyla müdahale eden polis ekipleri 5 kişiyi gözaltına aldı, müdahale sırasında en az 2 kişi de yaralandı. Müdahalenin ardından yürüyüşe devam eden gruba Büyükçekmece İlçesi’nde aşırı sağcı bir grup yaklaşık bir saat boyunca taş, soda şişesi, sopalar ve molozlarla saldırdı.
24 Ekim 2012’de Açlık grevinin sürdüğü cezaevlerinden Bakırköy Kadın Cezaevi önünde destek amaçlı yapılmak istenen açlık grevi eylemine polis ekiplerinin müdahale etmesi sonucu 6 kişi yaralandı. Polis barikatını aşan BDP İstanbul milletvekili Sebahat Tuncel ve BDP üyesi 2 kişi ise açlık grevine başladı.
27 Ekim 2012’de, Mardin’in Nusaybin İlçesi’nde Musa Anter Parkı’nda açlık grevlerine destek vermek amacıyla kurulmak istenen çadıra polis ekipleri gaz bombalarıyla müdahale etti. Müdahale sonunda gazdan etkilenen BDP Mardin İl Eş Başkanı Sihem Elveren Alp baygınlık geçirmesi nedeniyle hastaneye kaldırıldı.
27 Ekim 2012’de, Batman’da açlık grevlerine dikkat çekmek amacıyla düzenlenen mitingin ardından kalabalığa gaz bombalarıyla müdahale eden polis ekipleri 7 kişiyi gözaltına aldı.
27 Ekim 2012’de BDP’nin cezaevlerindeki açlık grevlerine dikkat çekmek amacıyla İstanbul’da düzenlediği miting sonrasında çıkan olaylara polis ekipleri tazyikli su ve biber gazıyla müdahale etti.
27 Ekim 2012’de Halkların Demokratik Kongresi’nin İstanbul’un Sultangazi İlçesi’ne bağlı Gazi Mahallesi’nde, destek amaçlı açlık grevi yapmak için kurmak istediği çadıra müdahale eden polis ekipleri 3 kişiyi gözaltına aldı.
27 Ekim 2012’de, İzmir’de cezaevlerindeki açlık grevlerine destek vermek için AKP Konak İlçe Başkanlığı önüne pankart asmak isteyen 5 kişi darp edilerek gözaltına alındı.
28 Ekim 2012’de Diyarbakır D Tipi Cezaevi önünde destek amaçlı açlık grevi yapan kadınların eylemine gaz bombalarıyla müdahale eden polis ekipleri 1 kişiyi gözaltına aldı.
28 Ekim 2012’de Mardin’in Mazıdağı İlçesi’nde, cezaevlerindeki açlık grevlerine destek amacıyla AKP İlçe Başkanlığı binasına yürümek isteyen gruba müdahale eden polis ekiplerinin gerçek mermilerle havaya ateş açtığı olaylar sırasında, BDP İl Genel Meclis üyesi Emanet Eneş, başına isabet eden bir mermiyle ağır yaralandı
28 Ekim 2012’de Bursa’nın Yıldırım İlçesi’nde AKP Yıldırım İlçe Başkanlığı binasına siyah çelenk bırakmak isteyen gruba polis ekiplerinin müdahale etmesinin ardından ırkçı bir grup silahlı, taşlı ve sopalı saldırı gerçekleştirdi. Saldırıda atılan taşlardan dolayı çok sayıda kişinin yaralandığı öğrenildi.
28 Ekim 2012’de İzmir’de BDP Karabağlar İlçe Örgütü’nün kurduğu çadıra müdahale eden polis ekipleri 22 kişiyi gözaltına aldı.
28 Ekim 2012’de Mardin’in Mazıdağı İlçesi’nde AKP İlçe Başkanlığı binasına yürümek isteyen gruba müdahale eden polis ekiplerinin gerçek mermilerle havaya ateş açtığı olayların ardından gözaltına alınan 2 kişiden Hamdullah Özkan 30 Ekim 2012’de tutuklandı.
28 Ekim 2012’de Bursa’nın Yıldırım İlçesi’nde AKP Yıldırım İlçe Başkanlığı binasına siyah çelenk bırakmak isteyen gruba ırkçı grupların saldırmasının ardından ilçede gerginlik devam etti. 30 Ekim 2012’de açlık grevine destek verenlere ırkçı grupların yeniden saldırması sonucu bir kişi silahla başından yaralandı. Olayların sonunda 3 kişinin yaralandığı, 4 kişinin gözaltına alındığı, saldırılara polis ekiplerinin müdahale edememesi üzerine ilçeye takviye jandarma ekipleri gönderildiği öğrenildi.
28 Ekim 2012’de Diyarbakır’ın Lice İlçesi’nde, BDP İlçe Örgütü binası önünde kurulan açlık grevi çadırına polis ekiplerinin gaz bombalarıyla müdahale etmesi sonucu 6 gündür açlık grevinde olan 2 kişi gazdan etkilenerek hastaneye kaldırıldığı; Bismil İlçesi’ndeki müdahaleler sonunda 2 kişinin yaralandığı; Ergani İlçesi’ndeki müdahalede ise 2 kişinin gözaltına alındığı öğrenildi.
28 Ekim 2012’de Şırnak’ın İdil İlçesi’nde gün boyu devam eden eylemlere müdahale eden polis ekiplerinin 4 kişiyi gözaltına aldığı öğrenildi.
29 Ekim 2012’de İzmir’de destek amaçlı açlık grevi eylemi yapmak isteyen Halkların Demokratik Kongresi üyelerine müdahale eden polis ekipleri 13 kişiyi gözaltına aldı.
29 Ekim 2012’de Saldırının ardından BDP Yıldırım İlçe Örgütü binasının etrafında toplanan yaklaşık 200 kişilik ırkçı bir grup, binaya saldırı girişiminde bulundu. Binaya saldırı girişimini engellemek için nöbet tutan BDP üyelerine polis ekiplerinin gerçek mermili silahlarla, gaz bombalarıyla ve basınçlı suyla müdahale etmesi sonucu 3 kişi yaralandı. 30 Ekim 2012’de de açlık grevine destek veren BDP üyelerine ırkçı bir grubun saldırıda bulunduğu öğrenildi.
30 Ekim 2012’de Diyarbakır’ın Bağlar İlçesi’nde, BDP Grup Toplantısı’nın yapılacağı E Tipi Cezaevi’nin önüne yürümek isteyen gruba polis ekipleri gaz bombası ve tazyikli suyla müdahale etti. Polis ekiplerinin kullandığı gaz bombalarından birinin isabet ettiği bir evde ise yangın çıktığı öğrenildi.30 Ekim 2012’de Diyarbakır Valiliği’nin kentte yapılması planlanan her türlü basın açıklaması, gösteri, yürüyüş ile benzeri eylemlerin yasaklandığını açıklamasının ardından cezaevinin önü ve çevresi, polis araçları ve çevik kuvvet polis ekipleri tarafından abluka altına alındı. Cezaevine çıkan sokakları da kapatan polis ekipleri, hiç kimsenin cezaevi önünde toplanmasına izin vermedi ve gün sonunda toplam 56 kişiyi gözaltına aldı. Olayların sonunda en az 3 kişinin yaralandığı öğrenildi.
30 Ekim 2012’de Mardin’in Nusaybin İlçesi’nde Newroz kutlamalarının yapıldığı alana 3 koldan yürüyüşe geçen gruplara polis ekiplerinin müdahale etmesi sonucu Burhan Bilgiç adlı kişi gözüne gaz bombası kapsülü isabet etmesiyle ağır yaralandı.
30 Ekim 2012’de Mardin’in Kızıltepe İlçesi’nde Mehmet Sincar Parkı’nda kurulan açlık grevi çadırında bulunanlara gaz bombalarıyla müdahale eden polis ekipleri çadıra da el koydu.
30 Ekim 2012’de İstanbul’un Şişli İlçesi’ne bağlı Okmeydanı Semti’nde, açlık grevi eylemlerine destek vermek için biraraya gelen Barış Anneleri İnisiyatifi üyeleri ile BDP üyelerine de müdahale eden polis ekipleri, milletvekillerinin bölgeden ayrılmalarının ardından Sibel Yalçın (Fatma Girik) Parkı’nda kurulan çadıra gaz bombası attı ve basınçlı su sıktı. Müdahalede 10 kişinin yaralandığı, çevrede yaşayanlar da dâhil olmak üzere Sebahat Tunceii’n de arasında bulunduğu pek çok kişinin yoğun gaz bombası kullanımından etkilendiği bildirildi. Keskingül Caddesi’nde eylem yapmak isteyen 10 kişilik bir grup ise çevrede bulunan esnafın linç girişimine maruz kaldı.
30 Ekim 2012’de BDP Ankara İl Örgütü’nün Yüksel Caddesi’ne kurduğu çadıra müdahale eden polis ekipleri de 5 kişiyi gözaltına aldı, çadıra da el koydu.
30 Ekim 2012’de Van’da Erciş karayolu üzerinde bulunan F Tipi Cezaevi önüne kalabalık bir grubun yürümesinin ardından açlık grevi eylemi yapanlara destek vermek amacıyla Van F Tipi Cezaevi’nde süreli açlık grevi eylemi yapan 102 tutuklu ve hükümlünün eylemlerini sonlandırdıkları öğrenildi.
30 Ekim 2012’de Adana’da yapılmak istenen açlık grevine destek eylemine de polis ekiplerinin gaz bombalarıyla müdahale ettiği, açlık grevi çadırını söken polis ekiplerinin 2 kişiyi gözaltına aldığı öğrenildi.
30 Ekim 2012’de Açlık grevi eylemlerine destek vermek amacıyla BDP’nin çağrısıyla başta Diyarbakır, Batman, Van, Hakkâri olmak üzere pek çok kentte düzenlenen protesto gösterilerine kolluk kuvvetlerinin müdahale etmesi sonucu 122 kişinin gözaltına alındığı, 7 kişinin ise tutuklandığı öğrenildi.
1 Kasım 2012’de Diyarbakır Valiliği, cezaevlerinde sürdürülen açlık grevlerine dikkat çekmek için İstasyon Meydanı’nda 3 Kasım 2012’de yapılması planlanan “Özgür Yaşam İçin Vicdan Buluşması” mitingini yasakladı. Kararın ardından mitinge katılmak isteyenlere yönelik Diyarbakır ve Mardin’de yapılan ev baskınları ve yol kontrolleri sonrasında 9 kişi gözaltına alındı.
2 Kasım 2012’den Bursa’nın Yıldırım İlçesi’nde açlık grevlerine destek verenlere yönelik 28 Ekim 2012’de başlayan ve 3 gün süren ırkçı saldırıların ardından Bursa Valiliği, itibaren 10 süreyle kentte her türlü eylem ve etkinliğin yapılması yasaklandı. Öte yandan olayların ardından açlık grevine destek veren gruptan gözaltına alınan 36 kişiden 16’sının tutuklandığı öğrenildi.
2 Kasım 2012’de Pamukkale Üniversitesi’nde (Denizli) cezaevlerinde açlık grevlerine destek amacıyla düzenlenen eyleme müdahale eden polis ekipleri 91 öğrenciyi gözaltına aldı.
2 Kasım 2012’de, Edirne’de cezaevlerindeki açlık grevlerine destek vermek için yürüyüş yapmak isteyen Trakya Üniversitesi öğrencilerinin ve Halkların Demokratik Kongresi üyelerinin oluşturduğu gruba polis ekiplerinin biber gazlarıyla müdahale etmesi sonucu çok sayıda kişinin biber gazından etkilenerek fenalaştığı, bir kişinin de başından yaralandığı öğrenildi.
2 Kasım 2012’de Mersin’in Tarsus İlçesi’nde 30 Ekim 2012’de gözaltına alınan 4 kişiden 3’ü tutuklandı.
2 Kasım 2012’de BDP’nin Şanlıurfa’nın Siverek İlçesi’nde 4 Kasım 2012’de düzenlemek istediği miting de Kaymakamlık tarafından yasaklandı.
3 Kasım 2012’de Giresun E Tipi Cezaevi’nde tutuklu bulunan ve açlık grevinde olan DİHA muhabiri Şahabettin Demir’in, açlık grevinde bulunan tutuklu ve hükümlülerin sağlık durumu ile ilgili basın kurumlarına göndermek istediği mektuplara cezaevi yönetimi tarafından el konduğu öğrenildi.
3 Kasım 2012’de İstanbul’un Şişli İlçesi’ne bağlı Okmeydanı Semti’nde 30 Ekim 2012’de BDP’nin çağrısıyla düzenlenen eyleme müdahale eden polis ekiplerinin gözaltına aldığı 19 kişiden 12’si “yasadışı örgüt üyesi oldukları” suçlamasıyla tutuklandı.
3 Kasım 2012’de Mitingin yasaklanması üzerine Diyarbakır Valisi’yle görüşmek isteyen BDP’li yöneticiler, milletvekilleri ve belediye başkanları Diyarbakır Valiliği’nin bahçesinde oturma eylemi başlattı. Eylem üzerine çevrede grupların oluşması üzerine polis ekipleri toplanan gruplara basınçlı su ve gaz bombalarıyla müdahale etti. Valilik önünde yaşanan arbede sırasında HDK Diyarbakır Sözcüsü Hüseyin Bardakçı’nın burnu kırıldı.
4 Kasım 2012’de BDP’nin İstanbul’un Fatih İlçesi’ne bağlı Aksaray Semti’nde yapmak istediği basın açıklaması öncesinde toplanan gruba polis ekipleri gaz bombaları ve basınçlı suyla müdahale etti. Kullanılan gaz bombalarından aralarında BDP İstanbul Milletvekili Sebahat Tuncel’in ve Van Milletvekili Aysel Tuğluk’un da bulunduğu çok sayıda kişinin etkilenerek fenalaştığı öğrenildi. Müdahale sonunda 49 kişinin gözaltına alındığı, 4 kişini de yaralandığı bildirildi.
4 Kasım 2012’de Kırıklar (İzmir) 2 Nolu F Tipi Cezaevi’nde tutuklu bulunan ve 3 Ekim 2012’den beridir süresiz ve dönüşümsüz açlık grevinde olan Turgut Koyuncu’nun açlık grevleriyle ilgili ilişkin İnsan Hakları Derneği Genel Merkezi, İHD İzmir Şubesi, Mazlum-Der İzmir Şubesi, İnsan Hakları Ortak Platformu, Türkiye İnsan Hakları Vakfı Genel Merkezi ve Atılım Gazetesi’ne gönderdiği bilgilendirme fakslarına cezaevi yönetimi tarafından “sakıncalı” görülerek el konduğu öğrenildi.
4 Kasım 2012’de HDK’nin İstanbul’un Sarıgazi İlçesi’ne bağlı Gazi Mahallesi’nde destek amaçlı başlattığı açlık grevine polis ekiplerinin müdahale etmesi sonucu 2 kişi yaralandı, 15 kişi de gözaltına alındı.
4 Kasım 2012’de Muş’un Malazgirt İlçesi’nden destek amaçlı Muş’a yürümek isteyen gruba müdahale eden polis ekipleri aralarında Malazgirt Belediye Başkanı Mehmet Nuri Balcı, BDP Malazgirt İlçe Başkanı Nihat Kalın, Konakkuran Belde Belediye Başkanı Kemal Çetin’nin de bulunduğu 18 kişiyi gözaltına aldı.
5 Kasım 2012’de Siirt’te cezaevlerinde süren açlık grevlerine dikkat çekmek için F Tipi Cezaevi önünde yapılan basın açıklamasının ardından yürüyüş yapmak isteyen gruba polis ekipleri gaz bombalarıyla müdahale etti.
5 Kasım 2012’de BDP Ardahan İl Örgütü tarafından açlık grevindeki tutuklu ve hükümlülerin durumuna dikkat çekmek amacıyla düzenlenen yürüyüşe de gaz bombalarıyla ve basınçlı suyla müdahale eden polis ekiplerinin 4 kişiyi gözaltına aldığı öğrenildi.
5 Kasım 2012’de Hakkâri’de ve Yüksekova İlçesi’nde 30 Ekim 2012’de düzenlenen eylemlere katıldıkları iddiasıyla 9 kişinin Emniyet Müdürlüğü tarafından düzenlenen operasyonlar sonucu gözaltına alındığı açıklandı.
5 Kasım 2012’de HDK’nin İstanbul’un Sarıgazi İlçesi’ne bağlı Gazi Mahallesi’nde 2. kez destek amaçlı başlattığı açlık grevine ve kurulan çadıra polis ekipleri gaz bombalarıyla yeniden müdahale etti ve çadırı söktü.
6 Kasım 2012’de Şırnak’ın Cizre İlçesi’nde açlık grevlerine destek amacıyla düzenlenen yürüyüşe polis ekiplerinin gaz bombalarıyla müdahale etmesi sonucu gazdan etkilenen 30 kişi fenalaşarak hastaneye kaldırıldı.
6 Kasım 2012’de Ankara’nın Keçiören İlçesi’nde ESP İlçe Örgütü’nün kurduğu çadıra müdahale eden polis ekipleri ESP üyesi 8 kişiyi gözaltına aldı.
6 Kasım 2012’de Mardin’in Nusaybin İlçesi’nde düzenlenen yürüyüşe müdahale eden polis ekiplerinin kullandığı gaz bombalarından birinin kapsülünün kafasına isabet ettiği A.E. (12) adlı çocuk ağır yaralandı.
6 Kasım 2012’de Açlık grevlerine destek vermek için Afyon Kocatepe Üniversitesi’nde oturma eylemi yapmak isteyen 50 kişilik öğrenci grubuna müdahale eden polis ekipleri öğrencilerin tamamını gözaltına aldı.
6 Kasım 2012’de Diyarbakır’da açlık grevi eylemine destek vermek amacıyla 30 Ekim 2012’de ve 3 Kasım 2012’de BDP tarafından düzenlenmek istenen basın açıklamasına ve mitinge polis ekiplerinin müdahale etmesi sonucu gözaltına alınanlardan 26’sının tutuklandığı öğrenildi.
6 Kasım 2012’de Hakkâri’de ve Yüksekova İlçesi’nde 30 Ekim 2012’de düzenlenen açlık grevi eylemlerine katıldıkları iddiasıyla gözaltına alınan 9 kişiden 2’si “yasadışı örgüte yardım ve yataklık yaptıkları” iddiasıyla tutuklandı.
7 Kasım 2012’de Kocaeli Üniversitesi’nde açlık grevlerine ilişkin basın açıklaması yapmak isteyen öğrencilere polis ekiplerinin ve özel güvenlik görevlilerinin gaz bombaları ve basınçlı suyla müdahale etmesi sonucu 15 kişi yaralandı, 10 kişi de gözaltına alındı.
7 Kasım 2012’de Ardahan’da 5 Kasım 2012’de yapılmak istenen yürüyüşe polis ekiplerinin müdahale etmesi sonucu gözaltına alınan 5 kişiden Barış Gökdemir ile Mehmet Kan “yasadışı örgüt propagandası yaptıkları” ve “yasadışı örgüt üyesi olmamakla birlikte yasadışı örgüt adına suç işledikleri” suçlamalarıyla tutuklandı.
7 Kasım 2012’de İzmir’de SGD cezaevlerinde süren açlık grevlerine dikkat çekmek için Konak İskelesi gişelerinde yaptığı eyleme müdahale eden polis ekipleri Esra Ayyıldız, Gizem Türkmen, Mehmet Polat, Sercan Üstündaş adlı 4 kişiyi darp ederek gözaltına aldı.
İstanbul’da Boğaziçi Üniversitesi öğrencilerinin eylemine de izin vermeyen polis ekipleri eyleme katılan grupları basınçlı su ve biber gazı kullanarak dağıttı.
1 Kasım 2012’de İstanbul’un Kartal İlçesi’nde destek amaçlı bir günlük açlık grevi yapmak isteyen Ezilenlerin Sosyalist Partisi (ESP) üyesi 7 kişi ile yoldan geçen bir kişi polis ekiplerinin müdahale etmesi sonucu gözaltına alındı.
1 Kasım 2012’de Bursa’nın Yıldırım İlçesi’nde açlık grevi eylemine destek verenlere yönelik 14 kişinin gözaltına alınmasıyla sonuçlanan ırkçı saldırıların ardından ev baskınları düzenleyen polis ekipleri BDP üyesi 16 kişiyi gözaltına aldı.
30 Ekim 2012’de Mardin’in Kızıltepe İlçesi’nde düzenlenen eyleme polis ekiplerinin müdahale etmesi sonucu gözaltına alınan 5 kişiden Hasan Bilgiç (40) “görevli polis memuruna mukavemet ettiği” ve “yasadışı örgüt adına suç işlediği” iddialarıyla 1 Kasım 2012’de tutuklanarak Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi’ne gönderildi.
İNSAN HAKLARI DERNEĞİ