Konusu: Sudan Cumhurbaşkanı Ömer El Beşir hakkında tarafınızdan TCK 13. maddesi uyarınca soruşturma açılması talebidir.
Sayı:202/2008/21–230
14 Temmuz 2008 tarihinde, UCM savcısı Luis-Moreno Ocampo, Sudan Cumhurbaşkanı Ömer El Beşir hakkında Darfur’da soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçu işlediği iddiası ile hazırlamış olduğu dosyayı mahkemeye sunmuş ve El Beşir hakkında tutuklama kararı çıkarılmasını talep etmiştir. Talep dilekçemizdeki bilgiler için UCM Savcılık Ofisi 14.07.2008 tarihli basın açıklaması (http://www.icc-cpi.int/press/pressreleases/406.html) ve Savcılık makamının UCM 1 nolu Ön Yargılama Dairesine yaptığı 14.07.2008 tarih ICC-02/05 nolu başvurusu (http://www.icc-cpi.int/library/cases/ICC-02-05-152-ENG.pdf) esas alınmaktadır.
Ömer El Beşir hakkında UCM Savcılığı tarafından yapılan başvuruda, Savcılık makamı, elindeki kanıtların, El Beşir’in Fur, Masalit ve Zaghawa gruplarının önemli bir bölümünü, etnik özelliklerinden dolayı, ustaca yapılan ve uygulanan bir planla yok ettiğini gösterdiğini belirtmektedir.
UCM Savcılığı başvurusuna göre, 5 yılı aşkın süredir, El Beşir’in emrindeki Cancavit milisler ve silahlı kuvvetler, köylere saldırmış ve köyleri yok etmiştir. Hayatta kalanları çölde kovalamışlardır. Yerinden edinmiş kişiler için kurulan kamplara ulaşanlar ise imhalarına neden olan koşullara maruz kalmışlardır. El Beşir, uluslararası yardıma mani olmaktadır ve emrindeki kuvvetler kampları çevrelemiş durumdadır. Kamplarda kadınlara tecavüz edildiği, erkeklerin öldürüldüğü, milyonlarca sivilin yüzyıllardır yaşadıkları kendi topraklarından koparıldığı, topraklarının yeni yerleşimciler tarafından işgal ve talan edildiği ve hayatta kalmayı sağlayan her türlü aracın yok edildiği ve El Beşir’in Fur, Masalit ve Zaghawa mensubu insanların tarihini bitirmek istediği, UCM savcılığı tarafından iddia edilmektedir. Savcılık makamı bu konudaki delillerini UCM başvuru dosyasına sunmuştur.
UCM Savcılığı, El Beşir’in suçları inkâr ederek ve soykırım yapılması konusunda dokunulmazlık sağlayarak yandaşlarını cesaretlendirdiğini, sessiz ancak etkili yöntemler olan açlık, korku ve tecavüzleri kullanarak, 2.450.000 sivilin yaşadığı kamplara iyi organize edilmiş saldırılarda El Beşir’in gerçek niyeti olan soykırımın görünür hale geldiğini belirtmektedir. UCM Savcısının sözlerinden alıntılandığı gibi “El Beşir, Cumhurbaşkanı’dır. Başkomutandır. Bunlar sadece göstermelik kelimeler değildir. El Beşir, tüm devlet aygıtını kullanmıştır, orduyu kullanmıştır, Cancavit milislerini kontrolü altında tutmuştur, Hepsi El Beşir’e rapor vermektedir, tamamı onun emrindedir. El Beşir’in gücü ve kontrolü mutlaktır.”
Savcılık makamı, bugüne kadar delillerin, El Beşir aleyhinde insanlığa karşı suçlar, soykırım ve savaş suçları dâhil 10 ayrı suçlamayı doğrulamakta olduğunu belirtmektedir. Savcılık, El Beşir hakkında tutuklama kararı çıkarılmasını da talep etmiştir.
Darfur hakkında, BM Güvenlik Konseyi’nin 2005 yılında verdiği bir kararla UCM’de soruşturma başlatılmıştır. 20 ay devam eden soruşturmanın ardından Mayıs 2007’de Ahmed Muhammed Harun (Sudan eski İçişleri Bakanı) ve Ali Muhammed Ali Abdal Rahman (Ali Kushayb olarak da bilinen Cancavit lideri) hakkında UCM tarafından tutuklama kararı çıkarılmıştır. Tutuklama kararları, Ağustos 2003 ve Mart 2004 tarihleri arasında Sudan Silahlı Güçleri ve Cancavitler tarafından gerçekleştirilen saldırılarda Batı Darfur’daki Kodoom, Bindisi, Mukjar ve Arawala kasabaları ve çevresinde işlenen ve 1000 kişinin ölümüyle neticelenmiş suçlarla ilgilidir. Tutuklama kararları bugüne kadar infaz edilmediği gibi, Ahmed Muhammed Harun, Sudan’da halen İnsani İşler bakanı olarak görev yapmaktadır. Sudan, UCM kararlarına uymayacağını her fırsatta belirtmektedir.
TCK 13. maddesi, madde metninde atıf yaptığı suçlar için “evrensel yargılama yetkisi”ni kabul etmiştir. Bu maddeye göre (md. 13/1-a,c), insanlığa karşı suç, soykırım suçu ve işkence suçlarının Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ya da yabancı tarafından, yabancı ülkede işlenmesi halinde, Türk Kanunları uygulanacaktır.
TCK. 76. madde ve 77. madde, soykırım ve insanlığa karşı suçları düzenlenmiştir. El Beşir’in işlemiş olduğu iddia olunan bu derece ciddi ve vahim suçların Türk Hukuku uyarınca yargılanması bir zorunluluktur. UCM savcılığı tarafından toplanan deliller dikkate alınarak, El Beşir hakkında insanlığa karşı suçlar, soykırım ve işkence nedeniyle soruşturma açılması gereklidir.
Maddede bu konuda yargılama yapılabilmesi için Adalet Bakanı’nın talebi şartı getirildiği için, yukarıda belirtilen ve resen gözeteceğiniz nedenlerle Ömer El Beşir hakkında soruşturma başlatmak üzere talepte bulunmanızı arz ve talep ederiz.
Saygılarımızla,
Hüsnü Öndül
Genel Başkan