Türkiye'de 26 dil konuşuluyor. Türkçe'den başka bir dilin eğitim ve öğretim kurumlarında öğrenilmesi konusundaki Anayasa hükmünü anımsattık. Dernekler yasasındaki, bir dil ve kültürü korumak ve geliştirmek konusundaki yasağı; derneklerin her türlü yazılı evrakında ve her türlü toplantılarında (konuşulacak) kullanılacak dile ilişkin yasağı da anımsattık. Bugün yurttaşların yönetime katılma, yöneticileri seçme ve seçilme hakkına ilişkin bir konudaki yasaktan söz edeceğiz: Siyasal partilere, siyasal partilerde önseçimde aday adayı olanlara ve seçimlerde aday olanlara ve dolayısıyla onların hitap ettiği insanlara konulmuş Türkçe'den başka bir dil kullanma yasağından…
Bakalım:
Siyasal Partiler Kanunu, madde 43/3:
"Aday adayları, mensup oldukları partinin programı, büyük kongresinin ve yetkili merkez organlarının kararları ile partinin seçim bildirisi dışında, milli, mahalli yahut merkezi çapta herhangi bir vaade bulunamazlar ve Türkçe'den başka dil ve yazı kullanamazlar."
Madde 81:
"b) Türk dilinden veya kültüründen başka dil ve kültürleri korumak, geliştirmek veya yaymak yoluyla Türkiye Cumhuriyeti ülkesi üzerinde azınlıklar yaratarak millet bütünlüğünün bozulması amacını güdemezler ve bu yolda faaliyette bulunamazlar.
c) Tüzük ve programlarının yazımı ve yayınlanmasında, kongrelerinde, açık veya kapalı salon toplantılarında, mitinglerinde, propagandalarında Türkçe'den başka bir dil kullanamazlar; Türkçe'den başka dillerle yazılmış pankartlar, levhalar, plaklar, ses ve görüntü bantları, broşür ve beyannameler kullanamaz ve dağıtamazlar; bu eylem ve işlemlerin başkaları tarafından da yapılmasına kayıtsız kalamazlar. Ancak, tüzük ve programlarının kanunla yasaklanmış diller dışındaki yabancı bir dile çevrilmesi mümkündür."
Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun:
"Madde 58) Propaganda için kullanılan el ilanları ve diğer her türlü matbualar üzerinde, Türk bayrağı, dini ibareler, bulundurulması yasaktır. Radyo ve televizyonda yapılacak propaganda yayınlarıyla, diğer seçim propagandalarında, Türkçe'den başka dil ve yazı kullanılması yasaktır."
Bitmedi.
Dil yasağı, siyasal partiler ve seçimlerle de sınırlı değil. Bir sonraki açıklamada, radyo ve televizyon yayınlarındaki dil yasağından söz edeceğiz..
Hüsnü Öndül
Genel Başkan