İnsan Hakları Derneği (İHD) Batman Şubesi Hapishane Komisyonu olarak, Batman ili Beşiri ilçesi sınırları içinde yer alan Batman Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, Batman T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ve Batman L Tipi Açık Ceza İnfaz Kurumu’nda süregelen su kesintileri ve sağlıksız içme suyu nedeniyle çok sayıda mahpusun yaşam ve sağlık hakkının ihlal edildiğini kamuoyuna duyuruyoruz.
Son bir aydır aralıksız devam eden şikayetler, mahpuslar ve aileleri tarafından derneğimize iletilmiş, yapılan ziyaretler ve görüşmelerle doğrulanmıştır. İncelemelerimizde şu vahim tablo ortaya çıkmıştır:
- Şebeke suyu günde yalnızca 30 dakika ile 2 saat arası verilmekte, günün geri kalanında tamamen kesilmektedir.
- Yaz sıcağında mahpuslar duş, tuvalet ve kişisel hijyen imkanlarından mahrum kalmaktadır.
- Ortak kullanım alanlarında temizlik yapılamadığı için ağır kokular oluşmuş, yaşam alanları bulaşıcı hastalık riski taşır hale gelmiştir.
- Çeşme suyu kalitesiz ve sağlıksızdır; bu suyu kullanmak zorunda kalan mahpuslarda ishal, kusma, mide bulantısı ve baş ağrısı vakaları yaygınlaşmıştır.
- En az 40 mahpus hastaneye kaldırılmış, ancak revir hekimleri pek çok mahpusun hastane sevkini yapmamış, tedavi süreci geciktirilmiştir.
Bu tablo, yalnızca bir teknik arıza ya da geçici bir durum değildir. Yaşananlar;
- Anayasa’nın 17. maddesi ile güvence altına alınan “yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkı”,
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 3. maddesi (işkence ve kötü muamele yasağı) ile 8. maddesi (özel hayata saygı hakkı),
- İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 25. maddesi (yeterli yaşam standardı hakkı) ve Birleşmiş Milletler Mandela Kuralları’nın 18, 20 ve 35. maddeleri (temiz içme suyu, hijyen ve sağlık hizmeti hakkı) açıkça ihlal edilmektedir.
Su kesintisi, sadece bir teknik sorun değil, bir insan hakları sorunudur.
Suyun olmadığı bir yerde insan onuruna yakışır yaşamdan, sağlıktan ve temel hijyenden söz edilemez. Mahpuslar, devletin tam kontrolü altındadır ve bu nedenle bütün temel ihtiyaçlarının karşılanması devletin sorumluluğundadır.
Taleplerimiz nettir:
- Su kesintileri derhal sona erdirilmeli,
- Temiz içme ve kullanım suyu kesintisiz sağlanmalı,
- Su kaynaklı hastalık yaşayan tüm mahpuslar acilen hastaneye sevk edilmeli,
- Hapishane hijyen koşulları ivedilikle iyileştirilmeli,
- İçme suyu kalitesi bağımsız laboratuvarlarda test edilerek sonuçlar kamuoyuyla paylaşılmalı,
- İhmali bulunan yetkililer hakkında idari ve adli soruşturma başlatılmalı,
- Hapishanelere bağımsız izleme heyetlerinin girişi önündeki tüm engeller kaldırılmalıdır.
İHD Batman Şubesi Hapishane Komisyonu olarak yetkilileri derhal sorumluluk almaya, sorunun köklü çözümü için adım atmaya çağırıyoruz. Kamuoyunu ise yaşanan bu ağır insan hakları ihlaline karşı duyarlı olmaya davet ediyoruz.
Raporun tamamı için: Su Kesintileri ve Sağlık Hakkı İhlali İnceleme Raporu_14.08.2025
İHD Batman Şubesi Hapishane Komisyonu
