11.08.2012
23 Temmuz 2012 tarihinde Şemdinli ilçemizde başlayan ve 19 gün süren çatışmaların bölgeye yansımalarını yerinde tespit etmek amacıyla Hakkari Emek ve Demokrasi Platformu bileşenleriyle beraber bir heyet oluşturulmuş ve 09 Ağustos 2012 tarihinde Şemdinli ilçemize hareket edilmiştir.
Heyetimiz ilçe belediye başkanıyla yapmış olduğu görüşmede belediye başkanı; çatışmaların 30 kilometrelik alana yayıldığını, 28 haneli Yiğitler (Nirkula) köyü ve diğer mezralardan 41 ailenin Şemdinli ilçe merkezine göç ettiği, diğer ailelerin çevre köylere yerleştiklerini belirtmiştir. İlçe merkezine gelen köylülerin barınma ve gıda konularında sorunlar yaşadığı bu nedenle belediyenin imkanlarıyla köylülere yardımcı olduklarını ancak giyim konusunda vatandaşlardan yardım istediklerini belirtmiştir. Boşalan köylerden herhangi bir haber alınamadığı, söz konusu ailelerin her türlü mal varlıklarını (bağ, meyve bahçeleri, arı vb hayvanlarını) sahipsiz bırakarak ilçe merkezine geldikleri belirtilmiştir. Daha sonra köylülerin bağ ve bahçelerinde bombalamalardan kaynaklı yangın çıktığı ve çok sayıda hayvanın telef olduğu bilgisine ulaşılmıştır. Bombardıman sonucunda on kilometrelik ormanlık alanda yangın çıktığı doğal tahribatın oluştuğu bilgisine ulaşılmıştır. Heyetimiz Şemdinli ilçe merkezinde bulunduğu esnada ilçe merkezi etrafındaki kırsal alanda dumanların yükseldiğine şahitlik etmiştir. Belediye başkanı; çatışma bölgesinde çeşitli silahların kullanıldığı ve özellikle fosfor bombası gibi yasaklı olan bombaların da kullanıldığına dair iddiaların olduğunu, ancak çatışma bölgesine gidemedikleri için bu iddiaların doğru olup olmadığını tespit edemediklerini belirtmiştir.
Heyetimiz daha sonra ilçe kaymakamıyla görüşme talep etmiş ve heyetin kalabalık olmasından dolayı 5 kişilik temsilci grubuyla görüşme gerçekleştirilmiştir. Görüşme esnasında ilçe kaymakamı; çatışmaların 18 gündür devam ettiği, çatışma bölgesindeki köylülerin karşılaştıkları zarar ve ziyanların devlet tarafından karşılanacağını, ulaşıma kapalı olan Şemdinli – Derecik belde yolunun en kısa sürede açılacağını belirtmiştir. Heyetimizin çatışma bölgesine gitme isteğini güvenlik gerekçesiyle kabul edemeyeceklerini ancak çatışmalar bittikten sonra STK larla beraber çatışma bölgesine gidebileceklerini belirtmiştir.
Heyetimiz ilçe kaymakamıyla yaptığı görüşmeden sonra Şemdinli – Derecik belde karayolunda basın açıklamasını yapmış ve daha sonra göç eden ailelerle görüşmeler gerçekleştirmiştir.
Göç eden aileler;
Köylerine yakın alanlara bombardımanın başlamasıyla beraber can havliyle köylerini terk ettiklerini, her hangi bir yaşam malzemesini kendileriyle beraber getiremediklerini, bağ bahçe ve hayvanlarını oldukları yerde sahipsiz bırakarak köyden çıktıklarını belirtmişleridir. Şu an başta barınma sorunu olmak üzere herhangi bir yaşam koşullarını olmadığını, kaymakamlığın buna yönelik her hangi bir girişimlerinin olmadığı ve zor durumda olduklarını belirtmişlerdir. Çatışmaların bir an önce bitmesini beklediklerini ve köylerine geri dönmek istediklerini belirttiler.
Heyetimizin yapmış olduğu görüşmeler sonucunda edindiğimiz izlenimler;
1- Çatışmaların ilçe merkezine kadar yayıldığı,
2- İlçe merkezinden dahi çatışma alanlarının izlenebildiği,
3- Yer yer yangınlardan kaynaklı dumanların yükseldiği,
4- İlçe esnafının ticaretinin durma noktasına kadar geldiği,
5- İlçe sakinlerinin akşamla beraber evlerine kapandıkları ve dışarı çıkamadıkları,
6- Şemdinli – Derecik yolunun kapalı olmasından dolayı hastaların hastanelere ulaştırılamadığı,
7- Sivillerin can güvenliğinin olmadığı,
8- Günyazı köyüne bağlı Yiğitler, Aşağı Yiğitler, Orta Yiğitler ve Yukarı Yiğitler mezraları ile Bağlar köyüne bağlı Çem (Nav Reza) ve Muşe mahalleri sakinlerinin göç ettiklerini,
9- Şehir merkezine göç eden köylülerin çok zor koşullarda yaşadıklarını,
10- Orman yangınlarından kaynaklı doğanın tahrip olduğunu gözlemlenmiştir.
İnsan Hakları Derneği
Hakkari Şubesi
