Çorum L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’ndan İHD Ankara Şubesi’ne gelen başvurular üzerine sair hak ihlallerinin yaşandığına dair iddiaların tespiti amacıyla Çorum Hapishanesine ziyaret gerçekleştirilmiştir.
Görüşme yapılan hükümlü Mehmet Gençdal, hükümözlü Adnan İlik, Yasin Gökçe ve Muhammed Çetin ayrı ayrı beyanlarında özetle,
“Koğuşlarında Mehmet Uğur Erik, Agit Toprak, Abdurrahim Özbay ve Sedat Işık ile beraber toplamda 8 kişinin kaldığını, Evrensel Gazetesi ve Yeni Yaşam Gazetesi’nin kendilerine verilmediğini, önceden odalarında kitap sınırının bulunduğunu ancak buna karşı çıkıp idareyle görüşmeleri neticesinde 1 aydır bu sınırlamanın kaldırıldığını, her gün yapılan sayımların ayakta yapılmasının istendiğini, karşı çıkınca tekli hücrelere alındıklarını, bu konuda İnfaz Hâkimliği’ne başvurduklarını, resim, saz gibi kurslara çıkarılmadıklarını, haftada bir çıkarıldıkları spor günü görüş haftasına, resmi tatile denk geldiğinde bu haktan faydalanamadıklarını, içeride birlikte fotoğraf çektirmenin yasak olduğunu, hapishane idaresinin dilekçelerine olumlu veya olumsuz geri dönmediğini, Sedat Işık’ın diş rahatsızlığının olduğunu, uzun zamandır hastaneye sevk beklediğini, Agit Toprak’ın kelepçeli muayeneyi reddettiği için tedavisinin engellendiğini, hastanede 4-5 saat ring aracında bekletildiklerini, 55 yaşındaki Abdurrahim Özbay’ın şizofreni hastası olduğunu ancak tahliye edilmediğini, ailesinin yaşadığı yer olan Siirt’e sevkini talep ettiğini ancak henüz sevk olmadığını, hapishane personelinin sürekli tahrik edici tavırlar sergilediğini, aralarında Yasin Gökçe’nin ve Adnan İlik’in 22 Şubat’ta süresiz 15 günlük dönüşümlü açlık grevine girdiğini ve grevin 4. Gününde olduklarını, Yasin Gökçe’nin 1 kg gibi bir kilo kaybının olduğunu, B12 ve D vitamini ayrı olmak üzere günde iki adet vitamin tableti verildiğini, revirde tansiyon ve nabız ölçümü yapıldığını, şeker, tuz ve limon alabildiklerini ancak karbonata dair bilgilerinin olmadığını” anlatmışlardır.
Adalet Bakanlığı’nın 07.02.2018 tarihinde çıkarmış olduğu 77204178-207.99/1723/19321 sayılı genelgesi nedeniyle Karaman, Düzce, Trabzon Beşikdüzü cezaevlerinde görülen ayakta sayım uygulaması Çorum hapishanesinde de devam etmektedir. Daha önce bu hapishaneler ile ilgili İHD raporları yayınlanmıştır.
Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Tüzük’ün 46. maddesinin 9. fıkrasına göre “Arama ve sayımlar sırasında insan onuruna saygı esastır.” 17 Ocak 2019 günü Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nde Sayın Mehmet Yılmaz ile birlikte yapılan heyet görüşmesinde bu uygulamanın kalabalık koğuşlarda uygulanacağını, koğuşa girildiğinde ilk bakışta tespit edilebilecek sayıda olan odalarda bu uygulamaya gerek olmadığını, buna dair bilgilendirmenin tüm hapishanelere yapıldığını öğrenmiştik. Anlaşılan o ki, hapishaneler bu bildirimin gereğini yerine getirmemektedir.
Mahpusların en temel sosyal haklarından olan atölye etkinliklerine ve spora çıkmaları önündeki engeller de yine hapishane idaresinin keyfiyetinin birer yansımalarıdır. Bu keyfiyet öyle bir hal almıştır ki hasta mahpusların tedavilerinin önünde de engel teşkil etmektedir.
Açlık grevleri ile ilgili olarak ise Türk Tabipleri Birliği tarafından hazırlanmış “Açlık Grevi Sırasında Dikkat Edilmesi Gereken Konular” adlı bilgi notuna göre davranılması gerektiğini bir kez daha hatırlatıyoruz. Buna göre, açlık grevi yapanların günlük olarak minimum 5 büyük bardağı su, 2 çay kaşığı tuz, 5 yemek kaşığı şeker, 1 tatlı kaşığı karbonat ve 500 mg B1 vitamini alması sağlanmalıdır. B1 vitamininin Türkiye’de bulunmaması nedeniyle B kompleks vitaminden günde iki tabletin mahpuslara temin edilmesi gerekmektedir.
Çorum Hapishanesi özelinde Türkiye hapishanelerindeki yukarıda açıklanan yanlış tutum ve davranışlar Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü tarafından giderilmeli, TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu bu hapishaneleri ziyaret ederek hak ihlallerinin takipçisi olmalıdır.
İHD Ankara Şube Hapishane Komisyonu
ÖHD Ankara Şube Hapishane Komisyonu