Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH) ve Dünya İşkenceyle Mücadele Örgütü (OMCT) ortaklığıyla oluşturulan İnsan Hakları Savunucularının Korunması için Gözlemevi Türkiye’deki aşağıda belirtilen durum konusunda müdahalenizi talep etmektedir.
Durum açıklaması:
Gözlemevi’nin güvenilir kaynaklardan elde ettiği bilgilere göre insan hakları avukatı ve İnsan Hakları Derneği (İHD) eş başkanı Eren Keskin’e[1] karşı adli taciz devam etmektedir. Paris Barosu onursal üyesi olan Eren Keskin, barış ve insan hakları çalışmaları nedeniyle aralarında 2018 Helsinki Sivil Toplum Ödülü[2] de bulunan çok sayıda uluslararası ödül almış ve ayrıca 2018 Martin Ennals İnsan Hakları Savunucuları Ödülü finalisti[3] olmuştur.
Elde edilen bilgilere göre, 13 Ocak 2020’de Özgür Gündem gazetesi ana davasının 15. duruşması 23. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülmüştür. Savcı, Eren Keskin ve diğer iki sanığın “terör örgütü üyeliği”nden (TCK Madde 324/2 ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu Madde 5/1) cezalandırılmalarını talep etmiştir. Savcı, Eren Keskin’in gazetede yayınlanan yazıları ve gazetenin genel yayın yönetmeni olduğu dönemdeki diğer yazılar yoluyla terör örgütünün amaçlarını desteklediğini iddia etmiştir. Üç sanığın da 7 yıl 6 aydan 15 yıla kadar hapisle cezalandırılması istenmektedir. Savcı ayrıca bir diğer iki sanığın “terör propagandası”ndan (3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu Madde 7/2) 1 yıl 10 aydan 9 yıl 3 aya kadar hapisle cezalandırılmalarını talep etmiştir. Bunlara ek olarak, savcı aleyhlerinde delil yetersizliği olması nedeniyle sanıklardan diğer ikisinin ise beraatını talep etmiştir. Kalan iki sanığın dosyalarının, henüz savunmalarının alınmamış olması nedeniyle ayrılması istenmiştir. Davanın sonraki duruşması 14 Şubat 2020’de yapılacaktır.
2016 yılından bu yana, Eren Keskin ve aralarında kapatılan Özgür Gündem gazetesinin köşe yazarları, nöbetçi genel yayın yönetmenleri ve yayın danışma kurulu üyeleri bulunan diğer sekiz sanık, “devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma”, “suç işlemeye tahrik”, “terör örgütü üyeliği”, “terör örgütü propagandası yapma” ve “terör örgütlerinin açıklamalarını yayma ve nakletme” suçlamalarıyla karşı karşıya bulunmaktadır (ayrıntılar için bkz. aşağıda yer alan arka plan bilgisi).
Gözlemevi, Eren Keskin’e karşı devam eden adli tacizi, kendisinin insan hakları faaliyetleri ve ifade özgürlüğü hakkının meşru kullanımı nedeniyle cezalandırılmasından ibaret olduğunun görülmesi nedeniyle, şiddetle kınamaktadır.
Arka plan bilgisi:
2013 yılından 2016 yılına kadar Eren Keskin, Özgür Gündem gazetesinin genel yayın yönetmenliği unvanını taşımış ve ayrıca 2016 yılının Mayıs ve Ağustos ayları arasında gazetenin cezaevindeki çalışanlarına destek verme amacıyla düzenlenen “nöbetçi genel yayın yönetmeni” kampanyasına katılmıştır. Özgür Gündem gazetesi, 29 Ekim 2016 tarihinde “terör örgütü propagandası yapma” iddiasıyla 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kapatılmıştır.
Dayanışma kampanyasının ardından Özgür Gündem’de eş genel yayın yönetmenliği yapan 49 kişi hakkında ceza soruşturması yürütülmüş ve bunlardan 38’i hakkında ceza davası açılmıştır. Ayrıca çok sayıda köşe yazarı hakkında da gazetede yayınlanan yazıları nedeniyle ceza davası açılmıştır.
Gazetedeki yayın yönetmenliği nedeniyle Eren Keskin hakkında bir kısmı daha sonra birleştirilen toplam 143 dava açılmıştır. Bunlara ek olarak, gazetenin beş danışma kurulu üyesi ile birlikte dört genel yayın yönetmeninin Özgür Gündem’de yayınlanan yazılar nedeniyle “devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma”, “suç işlemeye tahrik”, “terör örgütü üyeliği”, “terör örgütü propagandası yapma” ve “terör örgütlerinin açıklamalarını yayma ve nakletme” ile suçlandığı ve Özgür Gündem ana davası olarak bilinen dava Aralık 2016’da başlamıştır. Bu davanın 10 Ekim 2018’de görülen 10. duruşmasında, İstanbul 23. Ağır Ceza Mahkemesi Eren Keskin’in yurtdışına çıkış yasağını kaldırmıştır. Ne var ki, Keskin hakkındaki diğer dava ve soruşturmalar nedeniyle yurtdışına çıkış yasağı devam etmektedir.
Bugüne kadar, Keskin toplamda 17,5 yıl hapis cezasına ve 400.000 TL (yaklaşık 60.000 Avro) tutarında para cezasına çarptırılmıştır. Keskin’e verilen para cezaları ile ilgili dosyalardan, yaklaşık 300.000 TL (yaklaşık 45.000 Avro) tutarındaki ceza için istinaf ve temyiz yolları tükenmiş olduğundan Keskin söz konusu tutarı ulusal ve uluslararası dayanışma ile ödemeye başlamıştır. Hapis cezaları ve kalan para cezası için dosyalar halen İstinaf Mahkemesi ve Yargıtay’da incelenmektedir.
Bunlara ek olarak, Eren Keskin’in insan hakları avukatı olarak devam eden çalışmaları da engellenmektedir: Ağustos 2018’de Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı hukuk ekibi Keskin’in barodan çıkartılması ile sonuçlanabilecek bir disiplin soruşturmasının başlatılması talebiyle İstanbul Barosu’na başvuruda bulunmuştur. Soruşturma halen devam etmektedir.
İstenen eylemler:
Lütfen aşağıdaki talepler doğrultusunda Türkiye yetkililerine yazınız:
- Eren Keskin’in bedensel ve ruhsal bütünlüğünün korunmasının her koşulda teminat altına alınması;
- Eren Keskin ile birlikte Türkiye’deki tüm insan hakları savunucularına karşı gerçekleştirilen adli tacizler dahil her türlü tacize son verilmesi;
- 9 Aralık 1998 tarihinde BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen BM İnsan Hakları Savunucuları Bildirgesi’nin tüm hükümlerine ve özellikle 1, 6(a), 9, 11 ve 12.2 Maddelerine uyulması;
- Türkiye tarafından kabul edilen uluslararası sözleşmeler ve uluslararası insan hakları standartları uyarınca insan hakları ve temel özgürlüklere saygının her koşulda sağlanması.
Adresler:
- Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan. Faks: +90 (312) 525 58 31. e-posta: contact@tccb.gov.tr
- Adalet Bakanı Abdülhamit Gül. e-posta: info@adalet.gov.tr. Faks: +90 (0312) 419 33 70
- İçişleri Bakanı Süleyman Soylu. e-posta: diab@icisleri.gov.tr; sti@icisleri.gov.tr
- Büyükelçi Mehmet Kemal Bozay, Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Daimi Temsilciliği, Brüksel, Belçika. Faks: + 32 2 511 04 50. e-posta: info@turkdeleg.org; tr-delegation.eu@mfa.gov.tr
- Büyükelçi Sadık Arslan, BM Cenevre Ofisi nezdinde Türkiye Daimi Temsilciliği, İsviçre. e-mail: unog@mfa.gov.tr
Lütfen ülkenizdeki Türkiye büyükelçiliği ya da diplomatik misyonlarına da yazınız.
***
Paris-Cenevre, 20 Ocak 2020
Yanıtınızda atılan adımlar hakkında bu başvurunun kodunu belirterek bizi bilgilendirmenizi rica ederiz.
İnsan Hakları Savunucularının Korunması için Gözlemevi (Gözlemevi) 1997’de Uluslararası İnsan Hakları Federasyonu (FIDH) ve Dünya İşkenceyle Müdahale Örgütü (OMCT) tarafından kurulmuştur. Bu programın amacı, insan hakları savunucularına karşı baskıyı engellemek veya bu durumlara çözüm üretmek üzere müdahale etmektir. FIDH ve OMCT, uluslararası sivil toplum tarafından hayata geçirilen bir Avrupa Birliği İnsan Hakları Savunucuları Mekanizması olan ProtectDefenders.eu üyesidir.
Gözlemevi ile irtibata geçmek için acil durum hattını arayınız:
- E-posta: Appeals@fidh-omct.org
- FIDH Telefon ve faksı: + 33 1 43 55 25 18 / +33 1 43 55 18 80
- OMCT Telefon ve faksı: + 41 22 809 49 39 / + 41 22 809 49 29
[1] Eren Keskin, yaklaşık otuz sene boyunca azınlık haklarının korunması, kadına karşı şiddetin önlenmesi ile militarizm ve işkenceye karşı kampanya yürütülmesi gibi alanlarda çalıştı. Eren Kesin ayrıca trans bireylere ve kadınlara gönüllü olarak hizmet sağlayan Gözaltında Cinsel Taciz ve Tecavüze Karşı Hukuki Yardım Bürosu’nun da kurucusudur.
[2] Bkz. https://www.nhc.nl/helsinki-civil-society-award-2018-goes-to-eren-keskin/
[3] Bkz. 13 Mayıs 2019 tarihinde FIDH tarafından yayınlanan basın açıklaması: https://www.fidh.org/en/region/europe-central-asia/turkey/turkey-fidh-supports-the-human-rights-activist-eren-keskin