İRAN İSLAM CUMHURİYETİ BÜYÜKELÇİLİĞİ’NE
ANKARA
İlk olarak 1863 yılında Venezuela’nın kaldırmasından bugüne 142 ülke, ölüm cezasını kaldırmıştır. Ne var ki yaşam hakkının en temel ihlali olan ölüm cezası, dünyanın pek çok ülkesinde hâlâ uygulanmaktadır. Uluslararası Af Örgütü’nün derlediği rakamlara göre sadece 2017 yılında 23 ülkede 1000’in üzerinde kişiye ölüm cezası verilerek idam edilmiştir. Üstelik bu rakamlara ölüm cezalarını kitlesel olarak infaz eden Çin’deki veriler dahil değildir.
Ölüm cezasının sıklıkla uygulandığı ülkelerden olan İran’da, Ramazan Bayramı sonrası idam edileceği duyurulan[1] Kürt siyasetçi Ramin Hossein Panahi’nin yaşam hakkını savunmak ve idam edilmesini önlemek talebiyle Bolu F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda bulunan 64 mahpusun imzaladığı toplam 22 mektup Haziran 2018 başında İHD Genel Merkezi’ne ulaşmıştır.
Ramin Hossein Panahi, İran’da 23 Haziran 2017 tarihinde yaralı olarak yakalanmıştı. Aylar süren tutukluluk döneminde işkence görmüş ve adil olmayan bir yargılama ile “silahlı örgüte üye olmak” suçlamasıyla ölüm cezasına çarptırılmıştı. 3 Mayıs 2018 tarihinde infaz edileceği açıklanan ölüm cezası, daha sonra ertelenmişti. BM de Panahi’nin ölüm cezasının kaldırılması için İran’a çağrı yapmışsa da İran henüz bu konuda bir adım atmamıştır.[2]
Uluslararası Af Örgütü, 2017 yılında yayınladığı raporunda ölüm cezası uygulayan birçok ülkede adil yargılama konusunda uluslararası kriterlere uyulmadığını belirtmiştir. Raporda, Bahreyn, Çin, İran, Irak ve Suudi Arabistan’ın da aralarında olduğu ölüm cezasının uygulandığı ülkelerde işkence ve kötü muamele altında alınan “itiraflar”ın delil olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.[3]
Nitekim Ramin Hossein Panahi’nin yargılandığı davayı takip eden Uluslararası Af Örgütü temsilcileri de Panahi’nin adil bir biçimde yargılanmadığını ve işkence izleriyle çıktığı duruşmasının da bir saatten kısa sürdüğünü açıklamışlardır.[4]
Panahi’nin ölüm cezasının durdurulması için başlatılan imza kampanyası ise halen devam etmekte.[5]
İnsan Hakları Derneği olarak bize ulaşan mektupları ve talepleri BM’nin ilgili kurumlarına iletmiş bulunuyoruz. BM Yargısız İnfaz Özel Raportörü Agnes Callamard, Sağlık Hakkı Özel Raportörü Dainius Püras ve İşkence Özel Raportörü Nils Melzer’in daha sonra yaptıkları çağrıyı da önemli buluyoruz.[6] İnsan hakları savunucuları olarak ölüm cezasına her koşulda karşı olduğumuzu, yaşam hakkının kutsal olduğunu ve hiçbir devlet tarafından ihlal edilemeyeceğini bir kez daha tekrar etmek isteriz. İran’ı bir an önce ölüm cezalarını durdurmaya, bu husustaki uluslararası insan hakları belgelerini imzalamaya ve onaylamaya, netice itibariyle ölüm cezasını mevzuatından kaldırmaya davet ediyoruz!
Öztürk Türkdoğan
Genel Başkan
[1] http://gazetekarinca.com/2018/06/iran-kurt-aktivist-panahiyi-bayramdan-sonra-idam-etmek-istiyor/
[2] https://tr.zer.news/2018/06/kurt-siyasi-tutsak-ramin-panahi-nin-idam-kararinin.html
[3] https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-43737762
[4] https://www.amnesty.org/en/latest/news/2018/05/iran-imminent-execution-of-kurdish-man-must-be-halted/
[5] https://acileylem.org.tr/eylem/iranli-ramin-hueseyin-penahinin-oeluem-cezasinin-uygulanmasi-durdurulsun
[6] http://gazetekarinca.com/2018/06/bmden-irana-panahi-cagrisi-idam-kararini-durdurun/